Aileye İslam kültürüyle bakış nasıl olur

Soru: Dört senelik aile hayatımızda ikimiz de artık sona doğru gidiyoruz diye düşünüyorduk. Hatta tükenmekte olduğumuzu kabul etmiş, bu gemi yürümeyecek diyerek ayrılma planları yapıyorduk ki, Samanyolu?ndaki kısa sohbetinizde ?Aileye İslam kültürüyle bakılmalı? konulu konuşmanızı dinledik.

Bu konuşma bize yeniden cesaret verdi. Bize ümit veren aileye İslam kültürüyle bakış konusunu köşenizde bir daha özetlemeniz mümkün mü?

Cevap: Efendim, İslam kültüründe aileyi temsil eden iki temel unsur vardır. Biri bey diğeri de hanımefendidir. Bu iki insan ailenin hem tabanı hem de tavanıdırlar. Ailede mutluluk ve mutsuzluk bu ikilinin bakışıyla başlar ve biter.

Hatta denebilir ki, aile yuvasının bir cennet bahçesi haline gelmesi yahut da cehennem çukuru durumuna düşmesi bu iki insandaki kültür derinliğiyle yakından ilgilidir. Efendimiz (sas ) Hazretleri?nin, ailenin bu iki hayırlı veya hayırsız ikilisini tarif ederken şöyle bir üslup kullandığını görmekteyiz. Buyuruyor ki:

- Ailede hayırlı bey, eve gelince hanımın yüzü asılmaz, çoluk çocuk da köşe bucak kaçışmaz!..

Bu tarifin zıt manası da şudur:

-Hayırsız bey de eve gelince, hanımın yüzü asılır, çoluk çocuk da köşe bucak kaçışır!.. Öyle ise bu ikazı beyler iyi düşünmeli, hayırlı bey mi, hayırsız bey mi olduklarına kendileri karar vermeli, bir özeleştiri yapma cesareti göstermelidirler. Konuyu sadece beylerin tarifiyle bırakırsak haksızlık etmiş oluruz. Öyle ise hayırlı hanıma ait tarifi de arz edelim. Hayırlı hanım da odur ki, bey eve gelip de yanında oturunca huzur duyar, mutluluk hisseder. Bunun aksi manası da malumdur: Hayırsız hanım da odur ki, bey eve gelip de yanında oturunca huzuru kaçar, mutsuzluk hisseder. Gerginlik duymaya başlar...

Öyle ise hanımefendi de beyine huzur mu veriyor, yoksa huzursuzluk mu telkin ediyor, tutumunu kendisi düşünmelidir.

İslam kültürünün iki tarafa da verdiği bu mesajı özetleyecek olursak şöyle diyebiliriz:

-Beyefendi, eve gelince güler yüzlü, tatlı dilli ol. Hanımın yüzü gerilmesin, huzuru bozulmasın...

-Hanımefendi, sen de sabırlı ve anlayışlı ol. Bey eve gelince hemen tüm sıkıntıları sıralayıp olumsuzlukları ortaya yığma. Bey senin yanında huzur bulsun, gerginliğe kaymasın...

İşte biz bu anlayışa, hayata İslam kültürüyle bakış diyoruz...

Elbette konu bu tariften ibaret de değildir... Bir başka hayırlı bey ve hanım tarifi de Fatıma validemizle beyi Hazreti Ali efendimizin kültür değerlendirmesinden gelmektedir. Bir de onların bakışına göz atalım isterseniz... Fatıma validemize de sorarlar:

-Hayırlı hanım nasıl olur? Cevap çok nettir:

-Hayırlı hanım, hayaliyle de olsa haramlarda gezmeyen, bakışıyla da olsa beyini üzmeyen!..

Aynı soruyu beyi Hazreti Ali efendimize de sorarlar:

-Hayırlı bey nasıl olur?

Cevap aynı kültürdendir.

-Hayırlı bey hayaliyle de olsa haramlarda gezmeyen, bakışıyla da olsa hanımını üzmeyendir!..

Anlaşılan odur ki, İslam kültüründe ideal olan, ailede birinin ötekini bakışıyla da olsa ezmemesi, üzmemesi, sabra zorlamamasıdır. Ezer, üzer, sabra zorlarsa ne olur? Sabra zorlayan zalim, sabreden de mazlum adını alır. Allah yanında zalimle mazlum eşit değildir. Sabreden mazlum bey olursa, cennet gençlerinin ağabeyi makamına kadar yükselebileceği gibi, sabreden mazlum hanım olursa cennet hanımlarının ablası makamına kadar yücelebilir. Allah mutlak adalet sahibi olduğundan kimsenin zulmünü yanına bırakmayacağı gibi, kimsenin sabrını da karşılıksız koymaz. Sabreden hep kazanır, sabrı zorlayan da hep kaybeder. Yeter ki yuva yıkılmasın, aile bozulmasın...

İşte size ?İnancın Gölgesinde? anlattığım aileye İslam kültürüyle bakışın özeti... Bu konularda daha geniş bilgi için bizim ?Yeni Aile İlmihali?ne bakılabilir.

» sizce avrupada hangi takimimiz daha basarili olur?